Wpływ promieniowania UV na wzrok i oczy [Aktualizacja]
Promieniowanie ultrafioletowe (UV) może mieć zarówno pozytywny, jak i negatywny efekt dla organizmu. Słońce zapewnia życiodajną energię, a promieniowanie UV bierze udział w wielu ważnych procesach, m.in. w syntezie skórnej witaminy D [1]. Z drugiej strony nadmiar promieniowania jest szkodliwy. O ile jednak taki bezpośredni wpływ promieniowania UV na skórę jest szybko widoczny, o tyle skutki promieniowania UV na oczy są znacznie mniej widowiskowe. Dlatego często zapomina się o wystarczającej ochronie oczu, a w przeciwieństwie do skóry nie obserwuje się pozytywnych skutków promieniowania UV na wzrok [2].
Jak promieniowanie UV wpływa na wzrok?
Wzrok jest narządem wymagającym światła. To światło słoneczne umożliwia widzenie, a wzrok wyewoluował w obecności promieniowania dochodzącego z naszej gwiazdy. Potrzebujemy światła widzialnego, natomiast to ultrafioletowe jest szkodliwe. W ostatnich latach problem ten nasilił się ze względu na powiększające się zjawisko dziury ozonowej. Warstwa ta jest płaszczem ochronnym otaczającym Ziemię, nieprzepuszczającym nadmiernej ilości promieni UV. To się niestety jednak zmienia, a na powierzchnię planety dociera coraz więcej ultrafioletu [1].
Wpływ promieniowania UV na wzrok jest o tyle niebezpieczny, że wczesne uszkodzenia związane z nadmierną ekspozycją mogą być niewidoczne i ujawniają się po długim czasie, nawet po wielu latach. Krótkoterminowy wpływ promieniowania UV na wzrok obejmuje objawy takie jak ból oczu, zaczerwienienie, światłowstręt i łzawienie – te mogą, ale nie muszą się pojawić. W dłuższej perspektywie promieniowanie UV może powodować takie choroby i dolegliwości jak: skrzydlik, tłuszczyk, rak skóry wokół oczu, zaćma korowa, degeneracja plamki żółtej [2].
Nadmiar promieniowania UV jest ogólnie szkodliwy dla zdrowia. Zaleca się więc stosowanie odpowiedniego rodzaju ochrony – kremów z filtrem na skórę, okularów przeciwsłonecznych ze szkłami wyposażonymi w filtry promieniowania UV, stosowanie fizycznej osłony w postaci odzieży wierzchniej, a także unikanie długiego pozostawania na zewnątrz w okresie maksymalnego nasłonecznienia.
Promieniowanie ultrafioletowe a wzrok
Według szacunków około 3,2 mln ludzi na świecie, co roku traci wzrok na skutek nadmiernej ekspozycji na promienie UV [2]. Szczególną uwagę należy zwrócić na ochronę oczu u dzieci, gdyż ich oczy (do około 10. roku życia) są mocniej narażone, niż wzrok osoby dorosłej, z powodu bardziej przeziernej soczewki – przechodzi przez nią nawet o 75% więcej światła słonecznego. Procesy uszkadzające, wywołane przez promieniowanie UV, w ich przypadku zwalczane są przez mechanizmy obronne, ale z wiekiem ich sprawność słabnie, a wzrok może ulegać pogorszeniu. Warto wiedzieć, że promieniowanie UV to nie tylko to ze słońca, ale również wydobywające się z ekranów komputerów. Więcej na ten temat przeczytasz w artykule Jak ekrany wpływają na nasz wzrok?
Również osoby z wadami wzroku, u których istnieje większa wrażliwość na skutki promieniowania UV, powinny dbać o ochronę oczu, gdyż promieniowanie może być przyczyną powstawania zmian w warstwach powierzchownych oka oraz w siatkówce, co będzie powodowało stopniowe pogarszanie się wzroku [1].
Jakie są sposoby ochrony oczu przed promieniowaniem UV?
Skoro już wiesz, jak promieniowanie UV wpływa na wzrok, to warto zastanowić się, jak ochronić oczy przed szkodliwymi promieniami. Koniecznie przeczytaj również ten artykuł, z którego dowiesz się, jak latem chronić oczy.
Najważniejszą zasadą jest ograniczenie ekspozycji na światło słoneczne, zwłaszcza w godzinach od 10 do 16 w miesiącach letnich, gdy panuje najsilniejsza ekspozycja na promienie UV. Jeżeli nie ma potrzeby, lepiej zostać w domu lub w cieniu.
Nie wolno patrzeć bezpośrednio na słońce (nawet w okularach przeciwsłonecznych). Dodatkowo koniecznie trzeba nosić okulary przeciwsłoneczne z prawdziwym filtrem UV (blokującym promieniowanie UV-A oraz UV-B).
Osoby noszące soczewki kontaktowe, prócz okularów przeciwsłonecznych, powinny zaopatrzyć się w modele soczewek posiadające filtr UV np. soczewki Bausch+Lomb Biotrue® ONEday*, czy soczewki ULTRA® ONE DAY*, które zapewniają skuteczną ochronę przed promieniowaniem UVA/UVB [3]. Takie soczewki pokrywają rogówkę, więc blokują również te promienie, które mogłyby przedostać się bokiem pod okularami. Jednak soczewki nie pokrywają np. spojówki, dlatego nie mogą stanowić wyłącznej ochrony oczu, ale są jej uzupełnieniem [1]. Do ochrony całego oka wraz ze spojówką konieczne są okulary przeciwsłoneczne.
Źródła:
Czajkowski J., Grabowski R., Wpływ promieniowania ultrafioletowego na oczy i otaczającą je skórę, OphthaTherapy, 2019, vol. 6, nr 2, s. 65-68.
Lużyńska M., Ochrona narządu wzroku przed szkodliwym działaniem promieniowania UV, Optyka, 2017, nr 4, s. 58-62.
U.S. Food & Drug Administration 510(k) Summary K200528; Bausch + Lomb (kalifilcon A) Soft (hydrophilic) Contact Lens. Maj 2020.
Zmiany związane z ciążą dotyczą całego ciała, w tym również narządu wzroku. Mają różny charakter – od fizjologicznego po chorobowy. Ten odmienny stan może także wpływać na przebieg dolegliwości doświadczanych jeszcze przed ciążą. Czy możliwe jest pogorszenie wzroku w ciąży? Ciąża – zmiany w obrębie wzroku Ciąża to czas, gdy kobieta doświadcza wielu zmian hormonalnych […]
W zdrowym ciele, zdrowy duch. Chcąc czuć się dobrze, trzeba dbać o regularną aktywność fizyczną, pamiętając przy tym, że ćwiczenia stanowią nie tylko obciążenie dla mięśni ciała, ale też dla oczu. Uprawianie sportu to szczególne wyzwanie dla osób z wadami wzroku. Jak z tym problemem radzą sobie sportowcy? Czy w soczewkach można uprawiać sport? Intensywny […]
Używanie jednodniowych soczewek silikonowo-hydrożelowych może być prawdziwym przełomem w życiu wielu osób. Komfort ich użytkowania w połączeniu z utrzymywaniem nawilżenia i wysoką tlenoprzepuszczalnością to tylko niektóre powody, dla których warto sięgać po ten typ soczewek do korekcji wad refrakcji.
Zmiany związane z ciążą dotyczą całego ciała, w tym również narządu wzroku. Mają różny charakter – od fizjologicznego po chorobowy. Ten odmienny stan może także wpływać na przebieg dolegliwości doświadczanych jeszcze przed ciążą. Czy możliwe jest pogorszenie wzroku w ciąży? Ciąża – zmiany w obrębie wzroku Ciąża to czas, gdy kobieta doświadcza wielu zmian hormonalnych […]
W zdrowym ciele, zdrowy duch. Chcąc czuć się dobrze, trzeba dbać o regularną aktywność fizyczną, pamiętając przy tym, że ćwiczenia stanowią nie tylko obciążenie dla mięśni ciała, ale też dla oczu. Uprawianie sportu to szczególne wyzwanie dla osób z wadami wzroku. Jak z tym problemem radzą sobie sportowcy? Czy w soczewkach można uprawiać sport? Intensywny […]
Używanie jednodniowych soczewek silikonowo-hydrożelowych może być prawdziwym przełomem w życiu wielu osób. Komfort ich użytkowania w połączeniu z utrzymywaniem nawilżenia i wysoką tlenoprzepuszczalnością to tylko niektóre powody, dla których warto sięgać po ten typ soczewek do korekcji wad refrakcji.
Informujemy, że od 15 kwietnia 2022 r. administratorem danych osobowych pozyskiwanych za pośrednictwem niniejszej strony internetowej jest spółka Bausch & Lomb Poland sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie, przy ul. Marynarska 15, 02-674 Warszawa, Polska, zarejestrowana w rejestrze przedsiębiorców KRS prowadzonym przez Sąd Rejonowy dla m. st. Warszawy w Warszawie, XII Wydział Gospodarczy KRS pod numerem KRS 0000819623, posiadająca numer REGON 385148508, numer NIP 5252810445 i kapitał zakładowy 7 504 300 zł, w pełni opłacony („Bausch & Lomb”).
Zmiana administratora danych osobowych jest wynikiem podziału poprzedniego administratora tych danych – spółki Bausch Health Poland sp. z o.o. z siedzibą w Rzeszowie przy ul. Przemysłowej 2 – oraz wydzieleniem zorganizowanej części jego przedsiębiorstwa odnoszącej się do szeroko rozumianych produktów okulistycznych do spółki Bausch & Lomb. W konsekwencji podziału Bausch & Lomb wstąpiła w ogół praw i obowiązków związanych z wydzieloną częścią działalności.
W związku ze wspomnianym podziałem i zmianą administratora danych osobowych nie uległy zmianie kategorie przetwarzanych danych osobowych, ich odbiorcy oraz cele, podstawa prawna, czas i zasady przetwarzania.
W przypadku przetwarzania Państwa danych osobowych przez Bausch & Lomb, możecie Państwo korzystać z następujących uprawnień na warunkach i w granicach określonych w obowiązujących przepisach:
prawo dostępu do przetwarzanych przez nas danych osobowych oraz, jeśli uważacie Państwo, że jakiekolwiek dotyczące Państwa informacje są nieprawidłowe, nieaktualne lub niekompletne, do żądania ich poprawienia lub aktualizacji;
prawo żądania usunięcia Państwa danych osobowych lub ograniczenia ich do określonych kategorii przetwarzania;
prawo do cofnięcia zgody w dowolnym momencie, bez wpływu na zgodność z prawem przetwarzania przed takim cofnięciem;
prawo do wniesienia sprzeciwu w całości lub w części wobec przetwarzania Państwa danych osobowych;
prawo do sprzeciwu wobec kanału komunikacji wykorzystywanego do celów marketingu bezpośredniego; oraz
prawo do żądania ich przenoszenia, tj. żądania, aby Państwa dane osobowe zostały Państwu zwrócone lub przekazane wybranej przez Państwa osobie w ustrukturyzowanym, powszechnie używanym i nadającym się do odczytu maszynowego formacie bez przeszkód z naszej strony i z zastrzeżeniem zobowiązania do zachowania poufności.
Jeżeli mają Państwo jakiekolwiek pytania dotyczące stosowanych przez nas praktyk w zakresie prywatności, prosimy o kontakt pod adresem: ochronadanychosobowych@bausch.com. Jeśli mają Państwo jakiekolwiek obawy lub skargi dotyczące wykorzystywania przez nas Państwa danych osobowych, mogą się Państwo z nami skontaktować pod adresem: DPO@bausch.com.
Jeśli uważają Państwo, że Państwa skarga nie była właściwie rozpatrzona, mają Państwo prawo złożyć skargę do Organu Nadzorczego ds. prywatności w Państwa kraju.